Arbeidsveiligheid

Veiligheid-KPI's die van groot belang zijn

Hoe inzicht te krijgen in de huidige status van uw gezondheid en veiligheid op het werk, doelen te stellen en successen te communiceren

10 minutes17/05/2022

Wilt u de gezondheid en veiligheid in uw bedrijf voortdurend verbeteren? Zo ja, dan is het belangrijk om na te gaan waar u momenteel staat, uw doelstellingen te bepalen en mogelijke verbeteringen te identificeren. Essentiële prestatie-indicatoren (KPI's) spelen hierbij een belangrijke rol, omdat ze het mogelijk maken vergelijkingen te maken en ze te plaatsen in de context van de maatregelen die u hebt genomen. Dit stelt u op zijn beurt in staat de zwakke punten in de bestaande arbeidsveiligheidsprocessen van uw bedrijf te vinden en ook uw successen te communiceren. In dit artikel geven we een overzicht van de meest gebruikte KPI's en bespreken we de aspecten waarmee u rekening moet houden bij het selecteren van relevante metrieken voor uw bedrijf.

Controle- en inspectieresultaten

Een goede structuur en een goed classificatiesysteem zorgen ervoor dat alle fasen van interne en externe audits KPI's opleveren die het werk aan de procesverbetering kunnen ondersteunen, van het plannen en uitvoeren van maatregelen tot het opsporen en uitbannen van gevallen van non-conformiteit. Voorbeelden van deze KPI's zijn:

  • Verhouding van uitgevoerde controles tot geplande controles: Deze indicator is een doel-werkelijke vergelijking en laat zien hoe effectief audits worden uitgevoerd in relatie tot het bereiken van het doel van een bedrijf. Een audit wordt als effectief beschouwd wanneer de doelratio op betrouwbare wijze wordt bereikt binnen de gewenste toleranties.

  • Verhouding tussen non-conformiteiten en corrigerende maatregelen: Het doel van deze KPI is om inzicht te geven in de kwaliteit van de faalcultuur van een bedrijf. Als non-conformiteiten niet leiden tot (of niet genoeg) corrigerende maatregelen, kunnen dezelfde non-conformiteiten zich opnieuw voordoen.

  • Verhouding tussen aanbevelingen en preventieve maatregelen: Deze KPI geeft een indicatie over hoe een bedrijf omgaat met aanbevelingen uit audits. Als aanbevelingen niet worden uitgevoerd of gedocumenteerd, kan dit in de toekomst leiden tot non-conformiteiten. Het CIP (continu verbeteringsproces) van het bedrijf kan ook helpen om de aandacht voor preventieve maatregelen te bevorderen.

  • Aantal achterstallige termijnen voor de uitvoering van maatregelen (relatief of absoluut): Audits leveren meestal aanbevelingen op of brengen non-conformiteiten aan het licht. Alle gevallen van non-conformiteit moeten voor de follow-upinspectie of de volgende audit zijn opgelost. Te late termijnen werpen een licht op de manier waarop een bedrijf met zijn faalcultuur omgaat.

  • Aantal afwijkingen bij certificatie-/klantaudits met betrekking tot auditbeheer: Op zichzelf beschouwd geeft het aantal anomalieën geen enkele indicatie van de werking van een managementsysteem. In plaats daarvan is het alleen mogelijk conclusies te trekken over hoe een bedrijf zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld (mogelijk ook dankzij het CIP) door gegevens achteraf te vergelijken.

Reactieve of proactieve indicatoren?

Op het gebied van gezondheid en veiligheid worden essentiële prestatie-indicatoren vaak ook veiligheidsprestatie-indicatoren (SPI's) genoemd. Welke term u ook kiest, deze indicatoren kunnen in twee categorieën worden onderverdeeld: achterblijvende (trailing, reactive) en leidende (forerunning, proactive) indicatoren. Net als bij het selecteren van geschikte methoden en prioriteiten voor uw activiteiten op het gebied van arbeidsveiligheid, is het bij het selecteren van KPI's van belang een gezond evenwicht te vinden tussen leidende en achterblijvende indicatoren.

Achterlopende indicatoren zijn geschikt om het huidige niveau van arbeidsveiligheid achteraf en in vergelijking met andere bedrijven te onderzoeken. Deze indicatoren zijn gebaseerd op gegevens over veiligheidsincidenten en -resultaten - gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden en niet kunnen worden teruggedraaid. Zij worden als "vertragend" omschreven omdat zij zich op gebeurtenissen in het verleden concentreren. Achterlopende indicatoren geven echter geen aanwijzingen over hoe verbeteringen zouden kunnen worden aangebracht. Daarom is het de moeite waard leidende indicatoren op te nemen, aangezien deze proactieve indicatoren een toekomstperspectief bieden. Ze worden soms ook "preventieve indicatoren" genoemd omdat ze, in tegenstelling tot achterblijvende indicatoren, niet gericht zijn op gebeurtenissen in het verleden, maar op maatregelen die kunnen worden uitgevoerd of bestaande omstandigheden die kunnen worden gewijzigd in een poging om toekomstige veiligheidsincidenten te voorkomen.

Nu is er een fascinatie om alleen maar te kijken naar achterblijvende gegevens door ongevallencijfers, maar het brengt ons niet verder. Dat is het grote probleem hier. Het is dus tijd om onze manier van denken te veranderen, en in plaats van in de achteruitkijkspiegel te kijken, moeten we vooruitkijken naar waar we heen willen, in plaats van te proberen weg te komen van waar we waren.

Andrew Sharman, in een interview voor het Safety Management Trendrapport 2021

Hoe u uw KPI's kunt definiëren en volgen

Voor de keuze van achterblijvende en voorlopende indicatoren bestaat er geen pasklare oplossing die voor elk bedrijf werkt. De situatie van uw bedrijf, de problemen waarmee u te kampen hebt en de doelstellingen die u zich hebt gesteld, moeten de basis vormen voor een beslissing over indicatoren. Zoals altijd is het belangrijk te zorgen voor vergelijkbaarheid, continuïteit en transparantie. Om dit te bereiken - en om ervoor te zorgen dat uw indicatoren daadwerkelijk zinvolle inzichten verschaffen - is het van essentieel belang dat de doelen die u stelt voldoen aan de SMART-criteria:

  • specifiek
  • meetbaar
  • aantrekkelijk/overeengekomen
  • realistisch
  • tijdig

Naast uw doelstellingen en specifieke problemen moet u ook rekening houden met uw huidige veiligheidscultuur. Een groot deel van de SPI's is gebaseerd op meldingen van werknemers; dit betekent dat u uw personeel duidelijk moet informeren over het doel en het gebruik van de indicatoren, zodat werknemers deze in hun dagelijkse werk omarmen. Het is ook van vitaal belang om een eenvoudig, begrijpelijk systeem te hebben dat het mogelijk maakt om rapporten in te dienen en gebeurtenissen te volgen. Gebruik daarom alleen indicatoren waarvan u zeker weet dat u voldoende zinvolle gegevens hebt om ze te onderbouwen.

3 kernpunten voor uw indicatorenset:

  • Combineer achterblijvende en voorlopende indicatoren

  • KPI's moeten zinvol inzicht geven in uw doelstellingen en problemen

  • Volg alleen KPI's waarvan je genoeg zinvolle gegevens hebt om ze te ondersteunen

De meest gebruikte KPI's voor gezondheid en veiligheid op het werk

Als onderdeel van ons Safety Management Trend Report hebben we onderzocht welke KPI's het meest worden gebruikt door bedrijven in heel Europa. De resultaten van het onderzoek onder 629 veiligheidsspecialisten uit heel Europa zijn als volgt:

Laten we de vijf gebieden en de manieren om indicatoren vast te stellen eens nader bekijken:

Gerapporteerde ongevallen en incidenten: Ongevallenpercentage

Het is van essentieel belang dat alle arbeidsongevallen worden geregistreerd en gedocumenteerd in het eerstehulplogboek. In Duitsland wordt een ongeval dat leidt tot een afwezigheid van meer dan drie dagen of tot een dodelijk ongeval beschouwd als een "te melden ongeval", wat betekent dat de werkgever verplicht is het incident te melden aan zijn beroepsverzekeringsmaatschappij. Bijgevolg moeten alle bedrijven de nodige gegevens verzamelen over de ernst en de frequentie van de ongevallen. Wanneer deze gegevens in verhouding worden gezien tot het aantal werknemers of het aantal gewerkte uren, kunt u conclusies trekken over de kwaliteit van uw arbeidsveiligheidssysteem. Deze relatie wordt geïllustreerd door het ongevallencijfer, dat in de wereld op verschillende manieren wordt berekend.

De frequentiegraad van ongevallen met verzuim (LTIFR) wordt algemeen aanvaard als internationale norm.

  • LTIFR: Verloren-tijdletsels / gewerkte uren x 2.000 (in plaats van een factor 2.000 te gebruiken, kunt u ook 1.000 of 1.000.000 gebruiken, afhankelijk van de grootte van uw bedrijf)

In sommige Europese landen zijn andere veelgebruikte ongevallenpercentages gericht op te melden ongevallen volgens de lokale regelgeving. In Duitsland, bijvoorbeeld, wordt de LTIFR aangevuld met twee extra formules: ongevallen per duizend werknemers en het arbeidsongevallencijfer.

  • Ongevallen per duizend werknemers: (te melden ongevallen ÷ aantal werknemers) x 1.000
  • Arbeidsongevallenpercentage: (te melden ongevallen ÷ gewerkte uren) x 1.000

Ongevallen vrije dagen

Net als het ongevallencijfer is het aantal ongevalvrije dagen een andere reactieve KPI die bij incidentenbeheer wordt gebruikt. De naam zegt het al: het gaat om het aantal dagen waarin zich geen arbeidsongevallen hebben voorgedaan. Zoals het het Safety Management Trendrapport laat zien, is het bijhouden van deze indicator en het vieren van successen een gangbare praktijk. Toch moet u deze KPI met de nodige voorzichtigheid benaderen, want hij kan verkeerde stimulansen creëren. Het feit dat dit cijfer aanvankelijk lijkt te stijgen, betekent niet noodzakelijk dat er geen ongevallen hebben plaatsgevonden. Het is eerder mogelijk dat werknemers er gewoon voor gekozen hebben geen ongevallen te melden in een (misplaatste) poging om bij te dragen tot de veiligheid op de werkplek.

Wat je vandaag ziet, zijn de LED-borden met "200 dagen sinds de laatste verwonding" of "350 dagen sinds het laatste ongeval". Dat is naar mijn mening een beetje te reactief. Als er een ongeval gebeurt, wordt het bord terug op nul gezet en dat is niet erg motiverend voor de mensen. Ik denk dus dat preventieve KPI's veel motiverender zijn voor de mensen. [De preventieve prestatie-indicatoren zijn belangrijker om te meten en om te publiceren en om trots op te zijn dan de reactieve prestatie-indicatoren."

Gerd-Jan Frijters voor het Safety Management Trendrapport 2021

Bijna-ongelukken

Bijna-ongelukken zijn meestal incidenten waarbij niemand gewond is geraakt - maar die tot verwondingen hadden kunnen leiden als de omstandigheden iets anders waren geweest.

Nogmaals, het is niet raadzaam zich alleen te richten op het bereiken van "nul" bijna-ongevallen. Het is belangrijker om de resultaten genuanceerder te bekijken. In plaats van te wijzen op een gevaarlijke werkplek, zou een hoog aantal bijna-ongevallen in feite kunnen wijzen op een open, goed functionerende cultuur van falen, waarin werknemers vrijelijk en openlijk bijna-ongevallen melden. Als veiligheidsmanager vertrouwt u erop dat werknemers bijna-ongelukken melden, want alleen dan kunt u risico's identificeren en passende maatregelen nemen. Als werknemers een bijna-ongeluk niet melden, kan dit bij herhaling leiden tot een echt ongeval. Dit wordt ondersteund door de driehoek van Heinrich, die stelt dat 300 onveilige situaties zullen resulteren in 29 ongevallen met lichte verwondingen en 1 ernstig ongeval of dodelijke afloop. De driehoek van Heinrich illustreert ook dat, gezien hun relatieve frequentie, het nauwelijks realistisch is om te streven naar "nul" bijna-ongevallen.

In plaats van het aantal bijna-ongevallen te verminderen, zou het verstandiger zijn te kijken naar de verhouding tussen het aantal bijna-ongevallen en het aantal ongevallen. Hoe dicht komt die overeen met de ongevallendriehoek? Welke conclusies kunt u daaruit trekken? Werknemers en managers nemen misschien niet de moeite om elk klein incident in het eerstehulplogboek te noteren - en hetzelfde geldt voor bijna-ongevallen. Daarom kan het verstandig zijn te streven naar een verhouding tussen het aantal gemelde bijna-ongevallen en het aantal ongevallen zoals geschetst in de ongevallendriehoek. De stijging van dit cijfer is een goede indicator van verbeteringen in uw veiligheidscultuur.

Het CAPA-systeem (corrigerende en preventieve maatregelen)

Het CAPA-systeem onderzoekt discrepanties, non-conformiteiten en fouten, voert corrigerende maatregelen uit en neemt vervolgens preventieve maatregelen. In tegenstelling tot andere normen voor kwaliteitsbeheer, zoals ISO 9001, is het CAPA-systeem (net als ISO 13485) een continu verbeteringsproces; in plaats van een product te verbeteren, is het echter bedoeld om gevallen van niet-overeenstemming met de in de toepasselijke voorschriften en technische normen vastgelegde vereisten te elimineren.

BBS-indicatoren

Op gedrag gebaseerde veiligheid (BBS) is een actieve in plaats van een reactieve benadering en maakt het mogelijk moderne, eigentijdse gezondheids- en veiligheidsmethoden op het werk te implementeren en te cultiveren. Uit het Safety Management Trend Report blijkt dat een groeiend aantal bedrijven deze benadering hanteert om veiliger gedrag te bevorderen en uiteindelijk een veiligere werkplek in het algemeen.

BBS berust op het integreren van alle werknemers (in een bepaald team) en het voortdurend observeren van veilig gedrag, hetzij in een systeem waarbij iedereen elkaar "observeert", hetzij door individuele werknemers aan te moedigen hun observaties te melden. Deze aanpak onderzoekt het veiligheidsgedrag op de werkplekken en kan constructieve feedback opleveren. BBS genereert meestal grote hoeveelheden gegevens - een schatkamer voor KPI's en analyses, maar ook een goede reden om na te gaan welke gegevens u eigenlijk regelmatig moet bijhouden en analyseren.

KPI's die je zou kunnen gebruiken om BBS programma's te analyseren:

  • het aantal waarnemingen ten opzichte van het totaal van alle mogelijke waarnemingen

  • het aantal waarnemingen van veilig gedrag ten opzichte van het totale aantal waarnemingen

  • het aantal reacties op waarnemingen ten opzichte van het totaal van alle mogelijke waarnemingen, of het aantal maatregelen dat door leidinggevenden is genomen

  • het aantal werknemers dat een BBS-opleiding heeft gevolgd

  • het aantal veiligheidsgerelateerde gedragingen dat is gedefinieerd

Gezien de enorme hoeveelheden gegevens die BBS-programma's kunnen genereren, bieden cloud-gebaseerde softwareoplossingen een groot voordeel. Ze stellen u in staat onbeperkte hoeveelheden gegevens op te slaan en deze informatie ook te structureren. Een dashboard maakt belangrijke inzichten toegankelijk in de vorm van KPI's en belicht zo ook het succes van uw veiligheidssysteem. U moet de werknemers overtuigen van de voordelen van deze KPI's en hun goedkeuring en instemming verkrijgen, aangezien de gegevens anders moeten worden geanonimiseerd. In ieder geval moet u ervoor zorgen dat de gegevensverwerking transparant is en dat de gegevens beveiligd zijn.

Outlook

Er is een duidelijke trend naar proactieve gezondheid en veiligheid op het werk. Moderne benaderingen zoals veiligheid op basis van gedrag en veiligheid II zijn uitstekende aanvullingen op de traditionele gezondheid en veiligheid - en stellen u in staat snel en preventief te handelen in plaats van te reageren zodra problemen zich hebben voorgedaan, wat een aanzienlijk voordeel is.

Proactieve veiligheid draagt ook bij tot de opkomst van proactieve (leidende) KPI's, die een nuttige aanvulling vormen op uw bestaande achterblijvende indicatoren. Hoewel er verschillende soorten KPI's zijn, moet u ervoor zorgen dat u de door u gekozen KPI's zo gemakkelijk mogelijk kunt vergelijken en contrasteren. De mogelijkheid om traditionele en moderne KPI's naast elkaar te leggen, helpt om het effect van de theorie op de praktijk te beoordelen en vast te stellen welke maatregelen werkelijk een zinvolle bijdrage leveren aan het veiliger maken van de werkomgeving in uw bedrijf.

X