Gedrag bij ongevallenpreventie

5 minuten 04/25/2023  -  Door Stefan Ganzke

Een onzekere energievoorziening en enorm gestegen prijzen, problemen in toeleveringsketens, de oorlog in Oekraïne, de klimaatverandering en de gevolgen van de Covid 19 pandemie - diverse crises vervullen mensen met zorgen die ze natuurlijk niet terzijde kunnen schuiven als ze de werkplek betreden.

Ook mentale gezondheidsstress achtervolgt werknemers bij het uitvoeren van hun werk. De gevolgen zijn afleiding van het eigenlijke werk en een verminderd concentratievermogen. Bezorgde mensen zijn snel met hun gedachten ergens anders - niet bij veilig werken en het vermijden van arbeidsongevallen. Juist deze afleiding brengt het risico met zich mee waardoor het aantal ongevallen en onveilig gedrag toeneemt.

Upgrade: Van TOP-maatregelen naar gedragsmatige arbeidsveiligheid

Om te voorkomen dat crises omslaan in crises op het gebied van arbeidsveiligheid, moeten bedrijven juist nu actie ondernemen om een toename van ongevallen en onveilig gedrag te voorkomen. Terwijl arbeidsveiligheid tot nu toe bestond uit technische, organisatorische en personeelsmaatregelen (TOP), is het nu absoluut noodzakelijk dat bedrijven aan deze aanpak nog meer waarborgen toevoegen. Het proces van gedragsmatige ongevallenpreventie, d.w.z. rechtstreeks werken met de mensen in het bedrijf, moet meer aandacht krijgen.

Om uw bedrijf door de crisis te loodsen zonder dat het aantal arbeidsongevallen toeneemt, moet u eerst begrijpen dat de bijna permanent negatieve informatie die van buitenaf komt sterkere psychologische reacties bij uw werknemers teweeg kan brengen. Zorgen en angsten hebben een directe invloed op het denken en handelen van mensen. Dit besef is essentieel, juist omdat 90 tot 99 procent van alle gedachten en handelingen onbewust plaatsvinden. Om het onderbewustzijn te bereiken en veilig gedrag tot een automatisme te maken, moeten degenen die verantwoordelijk zijn voor veiligheid en gezondheid op het werk de werknemers herhaaldelijk bewust maken van aandachtig en veilig werken.

Strategic and operational accident prevention measures

Wilt u arbeidsongevallen voorkomen en de arbeidsveiligheid in uw bedrijf verbeteren? Dan is het belangrijk dat u een gedragspreventieproces voor ongevallen opstelt. De volgende paragrafen bevatten strategische en operationele maatregelen om u daarbij te helpen. Klik op een van de vijf maatregelen hieronder om naar het betreffende onderdeel te gaan:

Maatregel #1: Ontwikkel een communicatieplan 

Maatregel #2: Praat regelmatig over arbeidsveiligheid 

Maatregel 3: Laat ruimte voor het positieve in uw veiligheidswandelingen 

Maatregel #4: Houd vraag- en antwoordsessies 

Maatregel #5: Richt een crisiscomité op

Maatregel #1: Ontwikkel een communicatieplan

Passende communicatie over actuele crises helpt om de zorgen en angsten van uw medewerkers te verminderen. Hierdoor blijft het veiligheidsbewustzijn van uw medewerkers op peil en in het beste geval wordt het zelfs verbeterd. Het is hierbij belangrijk om het onderwerp vroegtijdig aan te pakken met actieve en reactieve communicatie en een passend communicatieplan te ontwikkelen.

Dit plan moet procedures en kernboodschappen bevatten, evenals boodschappen voor medewerkers en externe stakeholders, zodat u alle bouwstenen bij de hand hebt wanneer zich een crisis voordoet. Dit bespaart tijd en zorgt ervoor dat iedereen snel op de hoogte is. Kernboodschappen helpen met name het toenemende gevoel van onzekerheid onder medewerkers tegen te gaan. Het is essentieel dat managers zich deze kernboodschappen snel eigen maken en waar nodig gebruiken. U kunt deze boodschappen doeltreffend overbrengen in beknopte trainingssessies.

Maatregel #2: Regelmatig praten over veiligheid op het werk

Dagelijkse discussies over veiligheid helpen om een voldoende niveau van veiligheidsbewustzijn te bereiken en ervoor te zorgen dat iedereen weet hoe ongelukken op de werkplek kunnen worden voorkomen. Het regelmatig houden van korte veiligheidsbijeenkomsten is opmerkelijk effectief. U kunt deze bijeenkomsten aanvullen met visuele hulpmiddelen van ongevallenverzekeraars of door korte opfriscursussen op de werkplek te houden.

Dit klinkt misschien als veel werk, maar als het goed wordt gedaan, is het dat allerminst. Psychologisch onderzoek heeft aangetoond dat mensen kennis het beste vasthouden wanneer zij actief betrokken zijn bij het ontwikkelen en herhalen van de inhoud. Gebruik dit inzicht in uw voordeel.

U kunt het onderwerp veiligheid behandelen tijdens een training over een machine. Praat met uw medewerkers over de risico's bij het werken met de machine en de veiligheidsmaatregelen die hen tegen letsel kunnen beschermen. Bij deze methode worden de medewerkers rechtstreeks betrokken, wat leidt tot een groter bewustzijn en een groter bewustzijn van de veiligheid op het werk. Gebruik deze strategie met mate en beperk de activiteit tot maximaal 10 tot 15 minuten.

Maatregel #3: Laat ruimte voor het positieve in uw veiligheidsrondgang

Het houden van veiligheidsrondes is een andere operationele maatregel die helpt het bewustzijn van veiligheid op het werk te vergroten. Hierbij moeten zowel veiligheidsspecialisten als managers en veiligheidsfunctionarissen worden betrokken. Het is niet nodig om elke inspectie minutieus te documenteren - het belangrijkste doel is om present te zijn en gesprekken te voeren. 

Wanneer u echter gedocumenteerde inspecties uitvoert, is het belangrijk om ook positieve bevindingenvast te leggen. Deze aanpak zorgt ervoor dat het onderwerp arbeidsveiligheid positieve emoties oproept bij zowel managers als medewerkers.

Maatregel #4: Q&A sessies houden

Regelmatige vraag-en-antwoordsessies zijn een uitstekende manier om de zorgen van medewerkers waar te nemen en erop te reageren. U kunt deze sessies virtueel of persoonlijk houden. Vertegenwoordigers van alle niveaus van het bedrijf moeten bij deze sessies aanwezig zijn. Het is aan te raden om bij het opstellen van uw communicatieplan te bepalen wie aan deze vraag- en antwoordsessies deelneemt en deze leidt. Tijdens deze vraag- en antwoordsessies is het belangrijk dat de degene die vragen beantwoorden, zich houden aan de kernboodschappen die in het communicatieplan staan en bij twijfel later antwoorden geven.

Maatregel 5: Stel een crisiscomité samen

Gezien het aantal en de omvang van de huidige crises is het raadzaam dat bedrijven een crisiscomité oprichten. Arbeidsveiligheid is een van de vele prangende onderwerpen, maar moet samen met alle andere relevante thema's in de taken van het crisiscomité worden geïntegreerd. Een goed gestructureerd, effectief geleid crisiscomité zorgt ervoor dat alle leden op de hoogte zijn van elkaars uitdagingen, zodat ze samen naar oplossingen kunnen zoeken. Dit zorgt voor een breder blikveld en levert betere resultaten op.

Outlook: Maatregelen ter voorkoming van arbeidsongevallen

Met plannen en uitvoeren van de in dit artikel beschreven maatregelen vereist personele inzet en een tijdsinvestering. Met dit proces van ongevallenpreventie op basis van gedrag bereikt u echter uw medewerkers en heeft u een meer blijvend, gericht effect. U vermindert afleiding door mentale stress en zorgt ervoor dat veilige werkpraktijken permanent in de hoofden van uw medewerkers worden verankerd. Als gevolg daarvan zult u letsel, kostbare schade en verloren werktijd verminderen.