Veiligheidscultuur begint aan de top: Hoe betrokken leiders medewerkers motiveren

Best practices for leadership in safety

Omdat de veiligheidscultuur begint aan de top, moeten leiders zich actief inzetten voor hun veiligheidsprogramma. Dit is de eerste stap naar het bereiken van betekenisvolle verandering. De beste manieren om dit te doen zijn:

• Wees zichtbaar
• Neem verantwoordelijkheid
• Maak datagedreven beslissingen
• Betrek medewerkers
• Communiceer
• Stel ambitieuze doelen

Wees zichtbaar

Wanneer managers zich inzetten om zichtbaar te zijn op het gebied van veiligheid, worden zij authentieke en geloofwaardige veiligheidsleiders. Zichtbaarheid betekent deelnemen aan veiligheidsgesprekken, meedoen aan audits en investeren in tools die veiligheidswerkzaamheden gemakkelijker en handiger maken.

Daarnaast gaat zichtbaar leiderschap over het bevorderen van een gedeeld begrip van de veiligheidscultuur binnen het bedrijf en hoe deze te transformeren. De Bradley Curve helpt leiders om zich te verbinden met veiligheid. Met dit model kunnen zij een overtuigende visie ontwikkelen voor toekomstige veiligheid en de stappen bepalen om daar te komen.

Neem verantwoordelijkheid

Betrokken leiders omarmen verantwoordelijkheid voor veiligheid. Ze hanteren een positieve veiligheidsmentaliteit die het goede voorbeeld geeft op de werkvloer. Dit houdt in dat zij systematisch follow-up geven aan gemelde incidenten en zichzelf houden aan dezelfde standaarden die binnen de hele organisatie gelden.

Verantwoordelijkheid nemen heeft ook te maken met hoe leiders omgaan met hun eigen fouten. Fouten maken is menselijk, ongeacht de functie. Door fouten zichtbaar te erkennen en zich in te zetten om ervan te leren, kunnen leiders een krachtig voorbeeld stellen dat de veiligheidscultuur op de werkvloer daadwerkelijk verbetert.

Maak datagedreven beslissingen

Het verzamelen, analyseren en interpreteren van data stelt leiders in staat om de veiligheidsresultaten te meten en op basis van data beslissingen te nemen. De juiste data verhoogt het vertrouwen doordat het giswerk wordt vervangen door bruikbare inzichten, wat leidt tot succesvollere veiligheidsprogramma’s.

Om een datagedreven basis te leggen voor vertrouwenwekkende beslissingen, moeten leiders betekenisvolle KPI’s selecteren en digitale veiligheidsmanagementoplossingen gebruiken om gegevens te verzamelen, te analyseren en te presenteren. Het kiezen van de juiste software en KPI’s vereist dat leiders nauw samenwerken met de huidige veiligheidsstatus en relevante, haalbare organisatiedoelen formuleren.

Betrek medewerkers

Acties zoals het vragen om input van medewerkers over nieuwe maatregelen en KPI’s, het betrekken van personeel bij softwarekeuzes, en het verschuiven van de verantwoordelijkheid voor taken zoals risicoanalyses dichter naar de werkvloer helpen leiders om beleid te maken dat is gebaseerd op de werkelijke omstandigheden.

Dit bouwt een positieve veiligheidscultuur binnen de hele organisatie. Zowel medewerkers als leiders gaan veiligheid zien als iets dat relevant is voor elke functie en routine, van de assemblagelijn tot het directiekantoor.

Communiceer

Het is geen geheim dat onduidelijke of onvolledige communicatie kan leiden tot ongevallen. Betrokken leiders communiceren zo duidelijk en precies mogelijk. Ze luisteren ook actief, stellen vragen en moedigen feedback aan. Zo creëren ze een omgeving waarin niemand bang is om incidenten of onveilig gedrag te melden.

Veel bedrijven zijn tegenwoordig meertalig. Effectieve veiligheidscommunicatie vereist daarom ook nauwkeurige vertalingen, zodat iedereen belangrijke informatie in zijn of haar moedertaal kan begrijpen. Veiligheidsleiders die de juiste menselijke of digitale middelen inzetten voor deze taak, verbeteren de wereldwijde kwaliteit van hun veiligheidscommunicatie en tonen daarmee hun betrokkenheid bij de medewerkers.

Stel ambitieuze doelen

Er bestaan verschillende raamwerken om verbeteringen in de veiligheidscultuur te stimuleren. Eén van deze methoden is gedrag-gebaseerde veiligheid (BBS). Net als bij de Bradley Curve brengt het iedereen samen rond een gemeenschappelijke definitie van veiligheid – in dit geval uitgedrukt als een verzameling van veilig gedrag dat gezamenlijk wordt gevolgd en gevierd.

Voor zowel de Bradley Curve als BBS kan het stellen van het ambitieuze doel van nul ongevallen een echte motor voor vooruitgang zijn. Maar zelfs de meest ambitieuze doelen moeten ergens beginnen. Een andere optie is bijvoorbeeld elk jaar 1% minder ongevallen nastreven. Hoe dan ook, deze doelen stellen leiders in staat om een duidelijke, motiverende visie te delen voor de toekomst van de veiligheid binnen het bedrijf.

Waarom leiderschapsbetrokkenheid niet voldoende is

Ook al zetten leiders zich volledig in om de veiligheid te verbeteren, hun inspanningen zullen vastlopen als de betrokkenheid van medewerkers bij veiligheidsprogramma’s zwak is. Niet-betrokken medewerkers zullen minder snel verouderde werkwijzen loslaten, nieuwe methoden omarmen of nieuwe veiligheidsmiddelen accepteren.

Recente cijfers tonen aan dat de betrokkenheid van medewerkers wereldwijd is gedaald van 23% naar 21%. Het verhogen van dit percentage is cruciaal voor veiligheid, omdat medewerkers die zeer betrokken zijn naar verluidt 63% minder veiligheidsincidenten veroorzaken. Naast het terugdringen van het aantal ongevallen kan veiligheidsparticipatie in het personeelsbestand ook de operationele prestaties in het algemeen verbeteren.

Best practices voor het verhogen van medewerkerbetrokkenheid bij veiligheid

Om dit potentieel volledig te benutten, moeten leiders gerichte stappen zetten om de betrokkenheid van medewerkers te vergroten. Dit kunnen ze doen door:

• Het creëren van een positieve foutencultuur
• Feedback omarmen
• Duidelijke richtlijnen en instructies geven

Creëer een positieve foutencultuur

Als medewerkers weten dat ze bij fouten benoemd, beschaamd en de schuld krijgen, zullen ze deze waarschijnlijk niet melden. Dit ontneemt de organisatie waardevolle inzichten die belangrijke leerervaringen bieden en zorgt ervoor dat er geen data beschikbaar is om de veiligheidsprestaties te verbeteren.

Hoe moedig je veiligheidsrapportage aan? Leiders zouden een cultuur moeten creëren waarin fouten worden gezien als leermogelijkheden en meldingen echt gewaardeerd worden. Gedrag-gebaseerde veiligheid (BBS) is een effectief raamwerk om deze mindset te creëren door middel van gezamenlijke doelstellingen, rapportages en positieve bekrachtiging.

Omarm feedback

Als medewerkers zich niet aan een nieuwe regel houden, zullen strafmaatregelen weinig effect hebben. In plaats van hen te motiveren om met het nieuwe systeem mee te gaan, veroorzaken sancties meestal schaamte en schuldgevoelens, die weer leiden tot wrok en een verdere daling van de betrokkenheid.

Betrokken leiders beseffen dat gedrag het resultaat is van het bredere systeem. Ze benaderen problemen daarom met nieuwsgierigheid en een open houding. Ze proberen te begrijpen waarom medewerkers zich niet aan de regels houden en passen mogelijk de regels of instructies aan om bredere acceptatie te winnen.

Geef duidelijke richtlijnen en instructies

Training is essentieel om medewerkers bij veiligheid te betrekken en een positieve veiligheidscultuur te ontwikkelen. Wanneer training slechts een eenmalige ‘compliance’-activiteit per jaar is, komt de boodschap over dat veiligheid een ondergeschikt onderwerp is en niet relevant voor de dagelijkse werkzaamheden.

Leiders moeten een strategische aanpak hanteren die gericht is op continu leren. Training moet relevant, gemakkelijk toegankelijk en eenvoudig te integreren zijn in de dagelijkse werkzaamheden. Dit stimuleert medewerkers om voortdurend na te denken over wat veiligheid voor hun dagelijkse werk betekent en hoe ze verantwoordelijkheid kunnen nemen voor zichzelf en anderen — het uiteindelijke doel van de Bradley Curve.

Summary

"Leiderschap is geen positie, het is een gedrag. Niet een titel. Het is wat je doet."

Prof. Dr. Andrew Sharman, in een interview met Quentic

De veiligheidscultuur floreert wanneer leiders zich actief inzetten en medewerkers motiveren hetzelfde te doen. Door best practices toe te passen die zich richten op gedrag, digitale oplossingen en data, kunnen leiders een cultuur stimuleren waarin iedereen verbonden is door een gedeelde veiligheidsvisie en -mentaliteit, duidelijke veiligheidsprogramma’s en doelen, en bruikbare inzichten.

Hoe Quentic kan helpen

Door een brug te slaan tussen jouw leiderschapsstrategie en de actie op de werkvloer helpt Quentic je top-down doelen te verbinden met bottom-up acties. De geautomatiseerde werkroutines en duidelijke workflows verbeteren de samenwerking tussen veiligheidsbetrokkenen, terwijl het holistische overzicht van veiligheidskwesties en risicomanagement je helpt acties te identificeren en prioriteren.

De flexibele tools voor online veiligheidstraining en actuele instructies zorgen ervoor dat veiligheid iedere dag bij iedereen op de agenda staat. Het intuïtieve mobiele meldingssysteem maakt het voor iedereen binnen jouw organisatie eenvoudig en gemakkelijk om bijna-ongevallen, incidenten, observaties en best practices te registreren. En nadat je feedback vanuit de praktijk hebt verzameld, kun je de rapportages centraal evalueren en met behulp van de analysetools je veiligheids-KPI’s volgen.

Maak van je veiligheidsstrategie meetbare actie op de werkvloer.

Plan een gratis 10-minuten gesprek met een van onze experts. Onze productspecialisten werken samen met jou om de beste oplossing te vinden die aansluit op jouw unieke bedrijfsbehoeften.