De ESRS E1 norm voor klimaatverandering

9 minuten12/12/2023

Het Europees Parlement heeft op 18 oktober 2023 gestemd tegen een resolutie om de European Sustainability Reporting Standards (ESRS) te beperken. Deze resolutie volgde op de publicatie door de Europese Commissie van haar gedelegeerde handeling voor ESRS op 31 juli 2023. Europa gaat zijn Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) invoeren, waardoor in 2024 ongeveer 50.000 bedrijven voor hun activiteiten jaarverslagen moeten opstellen op basis van de ESRS. Het gaat hierbij niet alleen om bedrijven die hun hoofdkantoor in Europa hebben, maar ook om in Europa gevestigde dochterondernemingen van internationale bedrijven die een bepaalde grootte overschrijden.

De ESRS E1-norm voor klimaatverandering, een van de vijf ESRS-milieunormen, zou ook een wereldwijde impact kunnen hebben. De eis van Scope 3broeikasgasemissierapportage omvat 15 categorieën van upstream- en downstream-emissiebronnen, inclusief emissies in de wereldwijde toeleveringsketen. Voor de meeste bedrijven is meer dan 80 procent van hun uitstoot afkomstig van Scope 3 bronnen.   

Verdiep u in de specifieke vereisten van ESRS E1, leer hoe u kunt voldoen aan relevante verzoeken van ESRS E1-1 tot ESRS E1-9, begrijp welke algemene informatie gekoppeld is aan ESRS E1 en onderzoek hoe deze standaardset zich verhoudt tot bekende vrijwillige rapportagenormen zoals TCFD, GRI of ISO 50001. Klik door het overzicht om naar de verschillende gebieden te gaan:

Overzicht ESRS E1 vereisten

ESRS E1 informatieverschaffing in detail

Algemene informatie gekoppeld aan ESRS E1

Hoe ESRS E1 zich verhoudt tot vrijwillige klimaatrapportage

Vooruitzichten: Een uitdaging omzetten in een kans

Overzicht ESRS E1 vereisten

Van de 12 normen die het ESRS bevat, hoeven bedrijven alleen te rapporteren over de normen die materieel zijn voor hun activiteiten. Bijna elk product of dienst heeft echter te maken met de uitstoot van broeikasgassen, waardoor de E1-norm voor klimaatverandering voor de meeste bedrijven van materieel belang is.

Ondernemingen die afzien van de informatie die ESRS E1 vereist, moeten hun beslissing rechtvaardigen met een gedetailleerde uitleg en een toekomstgerichte analyse, waarin wordt uitgelegd of de uitstoot van broeikasgassen in de toekomst materieel zal worden.

Alle 12 standaarden die ESRS bevat, vereisen informatie over vier hoofdonderwerpen: algemene informatie, het beheer van effecten, risico's en kansen, en statistieken en doelstellingen. ESRS E1 behandelt elk van deze onderwerpen in negen toelichtingen. Enkele van de unieke vereisten zijn rapportage over:

1. Klimaattransitieplan
2. Ondernomen activiteiten voor klimaatmitigatie en -adaptatie
3. Absolute Scope 1-, 2- en 3-emissierapportage
4. Koolstofverwijderingsactiviteiten en koolstoftarieven, indien van toepassing
5. Klimaatgerelateerde financiële risico's en kansen met een toekomstgerichte strategische analyse

ESRS E1 disclosures in detail

E1-1 - Klimaattransitieplan

Bedrijven moeten een plan presenteren om hun bedrijfsmodel aan te passen om het doel van het Parijs Akkoord te halen om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C tegen 2050. Dit doel is in lijn met wetenschappelijk geaccepteerde doelen voor een veilig niveau van opwarming.

E1-2 - Beleid voor klimaatveranderingsmitigatie en adaptatie

Bedrijven moeten hun beleid voor mitigatie en aanpassing aan klimaatverandering openbaar maken. Dit omvat de rollen van bestuurders, management en bestuursorganen bij het nastreven van hun klimaatdoelstellingen.

E1-3 - Meetmethodologieën

Bedrijven moeten een gedetailleerde beschrijving geven van de methodologieën die ze gebruiken om hun broeikasgasemissies te meten.

E1-4 - Actieplannen en middelen voor klimaatveranderingsmitigatie en adaptatie

Bedrijven moeten hun doelen, doelstellingen, investeringen, en plannen presenteren ter ondersteuning van klimaatverandering mitigatie en aanpassing aan klimaatverandering impacten.

E1-5 - Energieverbruik en energiemix

Bij het presenteren van hun energieverbruik en energiemix, moeten bedrijven hun hernieuwbare en niet-hernieuwbare energiebronnen bekendmaken. Bedrijven moeten ook de energie-intensiteit per omzet aangeven in overeenstemming met de vereisten van duurzame financieringsdata.

E1-6 - Absolute broeikasgasemissies voor Scope 1, 2 en 3 en totaal

Bedrijven moeten hun GHG-emissies per type en scope rapporteren.

• Emissietype: De norm specificeert rapportage over de volgende broeikasgassen: koolstofdioxide (CO2), methaan (CH4), lachgas (N2O), waterstoffluorkoolwaterstoffen (HFK's), perfluorkoolstoffen (PFK's), zwavelhexafluoride (SF6) en stikstoftrifluoride (NF3).
• Emissie scope: Scope 1, 2 en 3 emissierapportage in ESRS is in lijn met de aanbevelingen van het GHG Protocol. S1-emissies zijn afkomstig van operationele activiteiten, S2-emissies zijn afkomstig van aangekochte energie, en S3-emissies zijn waardeketen-emissies.
• Totale emissies: Daarnaast moeten bedrijven ook hun totale emissies rapporteren, een unieke vereiste van ESRS E1.

Voor elke Scope zijn er enkele aanvullende richtlijnen opgesteld in ESRS:

• S1: Geef het percentage S1-emissies aan dat gedekt wordt door gereguleerde emissiehandelssystemen.
• S2: Geef locatiegebonden en op de markt gebaseerde gegevens.
• S3: Een emissiemapping is vereist. Werk deze openbaarmaking elke 3 jaar bij. Maak ook het percentage gebruikte primaire data bekend. Bedrijven met maximaal 750 medewerkers kunnen het rapporteren van scope 3-emissies in het eerste rapportagejaar (2024) achterwege laten.

Rapportagegrenzen: De rapportagegrenzen zijn 100% van de emissies van financieel gecontroleerde entiteiten en 0% of 100% van de emissies voor niet-financieel gecontroleerde entiteiten en joint ventures. Om te bepalen welk percentage te gebruiken, moeten bedrijven de operationele controle criteria basis van het GHG Protocol toepassen.

E1-7 - CO2-reductieprojecten (indien van toepassing)

Bedrijven moeten hun CO2-reductieprojecten rapporteren, gemeten in ton CO2-equivalenten, inclusief:

• BKG-verwijderingen en BKG-verminderingsprojecten gefinancierd met koolstofkredieten.
• Verwijdering en opslag van broeikasgassen in hun eigen activiteiten en de waardeketen.
• BKG-verminderingsprojecten gefinancierd met koolstofkredieten.

Voor bedrijven met een netto-nuldoelstelling mogen restemissies niet meer dan 5-10% van de totale emissies van een bedrijf uitmaken. Deze bedrijven moeten hun benadering van deze richtlijn verklaren, d.w.z. "Vermijden-Reductie-Compenseren".

E1-8 - Interne CO2-prijsstelling (indien van toepassing)

Bedrijven met een interne CO2-prijs moeten een beschrijving geven van hun methode om de prijs vast te stellen en aangeven hoe de prijs hun bedrijfsstrategie beïnvloedt.

E1-9 - Financiële gevolgen van klimaatgerelateerde risico's en kansen

Bedrijven moeten fysieke risico's en overgangsrisico's beoordelen, zowel voor hun financiële overzichten als voor overzichten die buiten het bereik van hun financiële overzichten vallen. Deze beoordelingen moeten de TCFD-aanbevelingen volgen voor het vergelijken van ten minste twee contrasterende opwarmingsscenario's op de korte, middellange en lange termijn.

De analyse moet het volgende omvatten:

• Bedrag en huidige netto-activa die risico lopen door fysieke en overgangseffecten van klimaatverandering. 
• Onroerend goed per energie-efficiëntieklasse.
• Potentiële verplichtingen uit emissiehandelssystemen en contractuele verplichtingen om in de toekomst koolstofkredieten te kopen.
• Aandeel van de inkomsten uit activiteiten met blootstelling aan fysieke risico's en overgangsrisico's.
• Aandeel van de voorspelde financiële risico's gedekt door transitieplannen.

Algemene informatie in verband met ESRS E1

Naast de negen ESRS E1 toelichtingen, hebben verschillende algemene toelichtingen ook betrekking op klimaatverandering:

• OP 2-Gov-3: Ondernemingen dienen te vermelden hoe zij duurzaamheidsprestaties integreren in hun bonussystemen.
• OP 2-SBM-3: Bedrijven moeten de huidige belangrijke invloeden, risico's en kansen vermelden en hoe de bedrijfsstrategie hierop inspeelt.
• OP 2-IRO-1: Bedrijven moeten de processen beschrijven voor het identificeren en beoordelen van significante klimaatgerelateerde invloeden, risico's en mogelijkheden.

Hoe ESRS E1 zich verhoudt tot vrijwillige klimaatrapportage

ESRS E1 is momenteel de strengste set rapportagestandaarden voor klimaatverandering ter wereld, maar de ontwikkeling ervan stond niet op zichzelf. Veel van de E1-vereisten waren al aanbevolen in vrijwillige ESG-raamwerken en -normen die door bedrijven over de hele wereld zijn aangenomen.

Veel van de vereisten sluiten direct aan bij de Task Force on Climate Related Financial Disclosures (TCFD), een vrijwillig raamwerk dat in 2015 is gelanceerd door de Financial Stability Board om bedrijven te ondersteunen bij het beter analyseren van de economische risico's die samenhangen met klimaatverandering. De TCFD bevat aanbevolen emissiemetingen per toepassingsgebied die aansluiten bij het oudere GHG-protocol, dat in 1998 werd ontwikkeld als methode voor koolstofboekhouding.

ESRS E1 is ontworpen met het oog op een sterke "interoperabiliteit" met de meest gangbare vrijwillige rapportagestandaarden en -kaders. Dit betekent dat de gerapporteerde informatie gemakkelijk kan worden geanalyseerd en gebruikt door partijen die geïnteresseerd zijn in beide benaderingen.

ESRS E1 bereikt interoperabiliteit mede dankzij de "dubbele materialiteit", die zowel de impact als de financiële effecten benadrukt. Dit helpt bij de afstemming met zowel het Global Reporting Initiative, dat de nadruk legt op de externe impact van een organisatie op de samenleving, als de International Financial Reporting Standards, die de nadruk leggen op de interne financiële effecten van niet-financiële kwesties. Een vergelijking tussen de ESRS en de IFRS is te vinden in de EFRAG-bijlage.

Door de nadruk te leggen op een managementsysteembenadering voor het implementeren van veranderingen in een organisatie, sluit ESRS E1 ook aan bij zowel ISO 50001 als ISO 14068. Deze standaarden leggen de nadruk op jaarlijkse prestatieverbeteringen en strategieën voor veranderingsbeheer die sterke meetmethoden en de duidelijke toewijzing van rollen en verantwoordelijkheden omvatten.

Outlook: Een uitdaging omzetten in een kans

Hoewel ESRS E1 voor veel organisaties een grote uitdaging vormt, biedt het ook grote kansen. Transparante rapportage over klimaatverandering kan organisaties helpen om zich aan te sluiten bij wereldwijde verplichtingen die de komende jaren een grote emissiereductie vereisen.

Afgezien van de voor de hand liggende maatschappelijke voordelen die dit met zich meebrengt, zullen pioniers die goede prestaties laten zien ten opzichte van hun klimaatveranderingsdoelen, waarschijnlijk profiteren van grotere investeringsmogelijkheden en levensvatbaarheid op de lange termijn gedurende de klimaattransitie.